Suda mövcud olan ağır metalların insan orqanizminə təsiri

Suyu təmiz və ya içməli adlandırmaq üçün onun şəffaflığına  və qoxusuna baxmaq kifayət deyil. Suyu çirkləndirən bir çox səbəblər var. Bu səbəblərdən ən təhlükəlisi ağır metallarla çirklənmədir. Bəzi ağır metallar bədəndə çox az miqdarda olur. Onların həm artıqlığı, həm də çatışmazlığı problem yarada bilər. Sudakı ağır metalların zərərli və ya zərərsiz olduğunu müəyyən etmək üçün ağır metalın miqdarı və növü nəzərə alınmalıdır.
Ağır metallar sudan 5 qat daha sıx olan elementlərə verilən adlardır. Əsas ağır metallar - qurğuşun, kadmium, xrom, dəmir, kobalt, mis, nikel, civə və sink daxil olmaqla 70-dən çox ağır metal növü var.
Suda mövcud olan ağır metalların hansı təsirləri var?
Suyun çirklənməsinə səbəb olan ağır metallar həm insanlara, həm də heyvanlara təsir edən əhəmiyyətli bir problemdir. Ağır metal ionları qaraciyər və böyrəklərin zədələnməsi, dəri pozğunluqları və hətta xərçəng kimi ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Suda ağır metalların olması insan sağlamlığı üçün hansı riskləri yarada bilər?
Xrom torpaqda və vulkanik tozda həddindən artıq miqdarda olur. Xrom reproduktiv problemlərə, qaraciyər və böyrəklərdə ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. Eyni zamanda ağciyər xərçəngi riskini artıra bilər. Üçqat xrom dəri ilə təmasda qıcıqlanmaya səbəb ola bilər.
Qurğuşun məruz qalması uşaqlarda zehni geriliyə, sinir sisteminin zədələnməsinə, böyrək problemlərinə və inkişaf pozğunluqlarına səbəb ola bilər.
Civəyə məruz qalma sinir sisteminə zərər verə bilər, böyrəklərin fəaliyyətinə təsir göstərə bilər.
Suda ağır metalları təmizləmək üçün müxtəlif üsullardan istifadə olunur:
Əks osmos : Tərs osmos ağır metalların və digər çirkləndiricilərin təzyiq altında membrandan su keçirərək ayrıldığı təsirli bir üsuldur;
Aktivləşdirilmiş karbon filtrləri: Aktivləşdirilmiş karbon filtrləri suda olan ağır metalları adsorbsiya edərək təmizləyir. Bu filtrlər ümumiyyətlə məişət suyu üçün istifadə olunur;
İon dəyişdirici qatranlar: İon dəyişdirici qatranlar sudakı ağır metalların ionlarını tutur və təmizləyir;
Ozonlama: Ozon qazı suda olan ağır metalları oksidləşdirərək təmizləmək üçün istifadə olunur;
Suyun yumşaldılması: Suyun yumşaldılması bəzi ağır metalları sudan çıxara bilər, lakin bütün ağır metalların çıxarılmasına zəmanət verilmir;
Distillə: Distillə üsulu suyu buxarlandıraraq təmizləyir;
Bitki əsaslı təmizlənmə: Bitkilər sudan bəzi ağır metalları udur. Bu üsul su mənbələrini təbii təmizləmək üçün istifadə olunur;
Elektrokoaqulyasiya: Elektrokoaqulyasiya üsulu sudakı hissəcikləri elektrodların köməyi ilə çökdürərək təmizləyir.