Sahədə bitki sıxlığı

Bitki sıxlığının müşahidəsi — aqronomik monitorinqin ən vacib elementlərindən biridir və bu, birbaşa məhsuldarlığa, məhsulun keyfiyyətinə və resurslardan səmərəli istifadəyə təsir göstərir. Sıxlıq dedikdə, sahənin hər kvadrat metrində yerləşən bitki sayı nəzərdə tutulur və bu göstərici, bitkilərin sahədə nə dərəcədə bərabər paylandığını, mövcud rütubət, işıq və qida maddələrindən nə dərəcədə faydalandığını müəyyən edir.

Düzgün sıxlıq, bitkilər arasında optimal rəqabət mühitinin yaranmasına səbəb olur. Əgər sıxlıq çox aşağıdırsa, sahədən tam istifadə edilmir, torpaq səthindən suyun buxarlanması artır, fotosintez prosesi zəifləyir və nəticədə məhsuldarlıq azalır. Əgər sıxlıq normadan artıqdırsa, bitkilər bir-birini sıxışdırmağa başlayır, işıq və hava dövranı zəifləyir, bu isə xüsusilə aprel-may aylarında müşahidə olunan yağışlı hava şəraitində xəstəliklərin yayılması üçün əlverişli mühit yaradır. Bundan əlavə, çox sıx əkilmiş sahələrdə bitkilər daha tez yıxılır, aqrotexniki xidmətlər çətinləşir və məhsulun keyfiyyəti pisləşir (məsələn, kələmdə kiçik başlar, pambıqda incə saplaqlar əmələ gəlir).

Vegetasiya dövrünün başlanğıcında sıxlığın mütəmadi nəzarəti xüsusilə əhəmiyyətlidir, çünki bu mərhələdə hələ dəyişikliklər etmək mümkündür — təkrar səpin aparmaq, cərgələrarası sahələri boşaltmaq və ya sıx ərazilərdə seyrəltmə işləri görmək olar. Aqronomlar monitorinq zamanı sahənin müxtəlif nöqtələrindəki bitki sayını ölçür, bu göstəricini konkret bitki üçün optimal norma ilə müqayisə edir. Bu isə öz növbəsində, toxumun keyfiyyəti, səpin texnikasının düzgün nizamlanması və hava şəraitinin cücərməyə təsiri barədə dəqiq nəticələr çıxarmağa imkan verir.

Yazın yağışlı keçdiyi illərdə torpağın sıxılması, toxumların çürüməsi və zəif havalanma nəticəsində bitkilərin seyrək çıxması tez-tez baş verir. Belə hallarda sıxlığın monitorinqi xüsusilə vacibdir, çünki bu pozuntular vaxtında müəyyən olunarsa, sahələrdə əlavə tədbirlərlə itkilərin qarşısı alına bilər. Həmçinin, sıxlıq nəzarəti zərərverici və xəstəlik ocaqlarının aşkarlanmasında da mühüm rol oynayır — çünki bu cür hallar tez-tez əkində struktur pozuntularının olduğu yerlərdən başlayır.

Nəticə etibarilə, bitki sıxlığının müşahidəsi yalnız statistik göstərici deyil, həm də məhsuldarlığın idarə olunması vasitəsidir. Bu, aqrotexniki qərarların əsaslandırılmış şəkildə qəbul edilməsinə və vegetasiya dövrü boyunca risklərin azaldılmasına imkan yaradır.