Səpin zamanı nələrə diqqət yetirilməlidir?

Səpin bitkilərin sağlam və məhsuldar inkişafı üçün mühüm prosesdir. Toxumların səpin mövsümü seçilən bitki növündən, iqlim şəraitindən və torpağın xüsusiyyətlərindən asılı olaraq dəyişir. Hər bir bitkinin özünəməxsus səpin vaxtı mövcuddur. Məsələn, erkən yaz aylarında taxıl bitkiləri (buğda, arpa və s.) səpilir, lakin bir çox tərəvəz və meyvə bitkiləri üçün yazın sonları və ya payız daha əlverişli dövr hesab olunur. Havanın temperaturu və torpağın rütubət səviyyəsi səpin üçün əsas faktorlar sırasında yer alır.

Səpin zamanı aşağıdakı amillərə xüsusi diqqət yetirilməlidir:

• Toxumun keyfiyyəti: Yüksək keyfiyyətli toxumların seçilməsi məhsuldarlığa birbaşa təsir göstərir.

• Torpağın səpinə hazırlanması: Torpağın yaxşı hava alması, strukturunun uyğunluğu və optimal rütubət səviyyəsi səpin üçün əsas tələblərdəndir. Torpaq nə çox sıx, nə də həddindən artıq yumşaq olmalıdır. Torpağa artıq su verilməsi toxumların çürüməsinə səbəb ola bilər. Toxumların cücərməsi mərhələsində suvarma diqqətlə və müntəzəm şəkildə həyata keçirilməlidir.

• Toxumun səpinə hazırlanması: Səpinə başlamazdan əvvəl toxumlar müəyyən hazırlıq mərhələlərindən keçirilir. Bəzi bitkilərin toxumları əvvəlcədən uyğun temperatur və rütubət şəraitində saxlanılaraq cücərməyə hazırlanır. Digər hallarda toxumların üzərindəki təbii qabıq təmizlənir və ya xüsusi preparatlar tətbiq edilərək səpinin effektivliyi artırılır.

• Səpin dərinliyi: Toxumların düzgün dərinlikdə yerləşdirilməsi vacibdir. Həddindən artıq dərin və ya səthə yaxın səpin germinasiya prosesini poza bilər. Ümumi qaydaya görə, toxumların toxum ölçüsünün üç qatından artıq dərinliyə basdırılması tövsiyə edilmir. Bəzi bitkilər isə səthə yaxın səpilir.

• Əkin sıxlığı: Toxumların arasındakı məsafənin düzgün seçilməsi bitkilərin inkişafında vacib rol oynayır. Çox sıx səpin bitkilərin bir-birini sıxmasına, qida və işıq çatışmazlığına səbəb ola bilər.

Müasir kənd təsərrüfatında istifadə olunan səpin maşınları səpin prosesini sürətləndirir, avtomatlaşdırır və toxumların torpağa dəqiq dərinlikdə və məsafədə yerləşdirilməsini təmin edir. Bu texnikalar həmçinin suvarma və gübrələmə kimi tamamlayıcı prosesləri də xeyli asanlaşdırır.

Nəticə olaraq, səpin prosesi yalnız toxumların torpağa səpilməsi ilə məhdudlaşmır. Bitkilərin sağlam inkişafı üçün düzgün mühitin yaradılması və davamlı nəzarət tələb olunur. Hər bir bitki növü üçün spesifik tələblər mövcud olsa da, ümumilikdə torpağın və əkin sahəsinin sağlamlığı əsas şərtlərdən biridir.